بستر تاریخی مفاهیمِ سیاسی ـ اجتماعی حادثه ی کربلا
نویسندگان
چکیده
در این نوشتار با بررسی واژه های به کار رفته در حادثه ی عاشورا و پی گیری سابقه ی تاریخی آنها کوشش شده است بستر وقوع این حادثه و زمینه های آن شناسایی شود. با ره گیریِ مفاهیمِ استفاده شده در این حادثه و بیان پیشینه ی تاریخی آنها مشخص می شود، که حادثه ی کربلا صرفاً یک حادثه ی نظامی نبوده و یک باره به وقوع نپیوسته است، بلکه به نحوی امتداد اختلافات و درگیرهای گذشته است. تمایز افکار و عقاید دو طرف از خلال بررسیِ معنای نهفته در واژه های به کار رفته و روشن ساختن مراد کاربران آنها مشخص گردیده است. در این مقال با بررسی واژه های شیعه ی علی، شیعه ی عثمان و دین علی و دین عثمان نشان داده ایم که حادثه ی عاشورا نقطه ی عطفی برای تمایز شیعیان اعتقادی از دیگر گروه ها بوده است و با بررسی واژه های سنّت و بدعت، و امام، وصی و ذریه به پشتوانه ی اعتقادی این دو جریان پرداخته و در ادامه با بررسی واژه های مربوط به فرمان برداری، همچون: سمع، طاعت، خروج، عصیان و فتنه، به انحرافی که به نفع قدرتمندان در برداشت از این واژه ها راه یافته اشاره کرده ایم. در پایان با بررسیِ مفاهیمی هم چون: ذمه، ثار، نصر و صله ی رحم روشن کرده ایم که جامعه ی اسلامی پس از پیامبر به سوی ارزش های دوره ی جاهلی گام برداشته و این کلمات را نه در معنای تغییر یافته ی دوره ی اسلامی، بلکه در همان معنای سابق به کار برده است.
منابع مشابه
بستر تاریخى مفاهیمِ سیاسى ـ اجتماعى حادثه ى کربلا
در این نوشتار با بررسى واژه هاى به کار رفته در حادثه ى عاشورا و پى گیرى سابقه ى تاریخى آنها کوشش شده است بستر وقوع این حادثه و زمینه هاى آن شناسایى شود. با ره گیرىِ مفاهیمِ استفاده شده در این حادثه و بیان پیشینه ى تاریخى آنها مشخص مى شود، که حادثه ى کربلا صرفاً یک حادثه ى نظامى نبوده و یک باره به وقوع نپیوسته است، بلکه به نحوى امتداد اختلافات و درگیرهاى گذشته است. تمایز افکار و عقاید دو طرف از خلا...
متن کاملبازتاب تفکر عثمانی در حادثه ی کربلا
بازشناسی تفکر سیاسی ـ مذهبی نیروهایی که در مقابل قیام امام حسین(ع) صف آرایی کردند و به انحای مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمی است که می تواند در شناخت دقیق این برهه ی بسیار حساس تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ی برخی ادله و شواهد، حاکمیّت تفکّر عثمانی را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفی بودن نیروها را با تشیع آنان مساوی و ملازم دانستن، ...
متن کاملبازتاب تفکر عثمانى در حادثه ى کربلا
بازشناسى تفکر سیاسى ـ مذهبى نیروهایى که در مقابل قیام امام حسین(ع) صف آرایى کردند و به انحاى مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمى است که مى تواند در شناخت دقیق این برهه ى بسیار حساسِ تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ى برخى ادله و شواهد، حاکمیّت تفکّر عثمانى را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفى بودن نیروها را با تشیع آنان مساوى و ملازم دانستن، ...
متن کاملتحولات سیاسی کوفه از جنگ جمل تا حادثه کربلا
کوفه اردوگاهی نظامی بود که پس از فتح مدائن در سال هفده هجری به وسیله سعد بن ابی وقاص ساخته شد. سپس مردم از اطراف سرزمین های اسلامی به این شهر روی آوردند و کم کم از حالت اردوگاهی خارج شد و به صورت شهری مهاجرپذیر برای پیگیری فتوحات در ایران تبدیل شد. کوفه شهری نامتجانس و دارای طوایف و قبائل متعدد بود که قبیله ی واحدی به عنوان گروه حاکم در آن مطرح نبود. کوفه از یک سو همواره مرکز نهضت ها، امیدها و ...
15 صفحه اولناآرامیهای عربی: ریشه‌های اجتماعی در بستر تاریخی
بروز و گسترش قیام‌های فراگیر در اواخر 2010 در کشورهای عربی خاورمیانه که از آن با عنوان ناآرامی‌های عربی یاد می‌شود یکی از مراحل حساس تاریخی منطقه به حساب می‌آید. با تمرکز بر روی شعارهای معترضین در طول ناآرامی‌های مورد بحث مشخص خواهد شد که عمده نارضایتی جوامع عربی ریشه در نابسامانی‌های سیاسی-اقتصادی این کشورها دارد. بررسی تاریخ خاورمیانه بیانگر آن است که وضعیت سیاسی-اجتماعی جوامع عرب در طول تقری...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
روش شناسی علوم انسانیناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
ISSN 1608-7070
دوره 8
شماره 33 2003
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023